از ميان راه كارهاي درمان سرطان روشي شيمي درماني با پيشينه اي طولاني و ريشه دار در طب سنتي كاربرد گسترده اي در درمان سرطان داراست. در حال حاضر هم تحقيقات گسترده اي براي كشف تركيبات ضد سرطان جديد و با بهينه سازي تركيبات مورد استفاده در شيمي درماني انجام مي پذيرد. از آنجاييكه سرطان يك بيماري پيچيده و نتيجه تقسيمات غير قابل كنترل سلولهاي نا به هنجار خودي مي باشد درمان آن و سركوب تومورهاي سرطاني مستلزم آسيب رساندن به ساير سلول هاي طبيعي مي باشد. اين عوارض ناخوشايند شيمي درماني به همراه پيدايش پديده نامطلوب مقاومت داروئي منجر به توجه ويژه و استفاده از راهكارهايي براي هدفمند نمودن رسانش دارو و دارو درماني تركيبي در محدوده شيمي درماني سرطان گشته است. داروهاي متعددي در شيمي درماني استفاده مي شود كه از گونه هاي گياهي و يا مشتقات آنها به دست آمده است و براساس يافته هاي محققان بيش از 60% داروهاي به كار گرفته در آزمايشات كلينيكي براي فعاليتهاي Anticancer از منابع طبيعي ايزوله شده اند و يا به گونه اي با آنها در ارتباط مي باشند. اغلب يافته هاي حاصل امروزه بر گسترش داروهاي جديد Anticancer تمركز يافته اند همانند بيماريهاي ميكروبي و ويروسي تمام موارد ذكر شده گوياي مزيت گياهان هدف جديد با خواص ضد سرطاني مي باشد. ما 9 گياه هدف Aenebia sp , Rumex sp , Fraxinus sp, Citrus sp, Arnebia sp, Musa sp, Morus sp. Ficus sp, Rheum sp را انتخاب و طي سه سفر جمع آوري ازر نقاط مختلف ايران جمع آوري نموديم تمام اين گياهان هدف در ايران قابل دسترسي مي باشند و براي نخستين بار از نظر دارا بودن توانايي القا سايتو توكسيسيتي مورد بررسي قرار گرفته اند. همچنين آزمايشات تكميلي براي بررسي خواص ضد قارچي ميزان اختصاصيت و زيست سازگاري عصاره گياهان هدف انجام گرديد . نتايج حاصل از آزمايشات in vitro 9 گياه با خواص ضد سرطاني براي نخستين بار در دنيا گزارش نمودند و يافته هاي حاصل از آزمايشات تكميلي هموليتيك و mic نيز ضمن بررسي زيست سازگاري عصاره هاي گياهي منتخب براي اولين بار خاصيت ضد قارچي 6 عصاره گياهي را بيان كردند.

فرايند پيچيده كشف دارو از منابع طبيعي و گياهان در برگيرنده زمينه هاي متفاوتي از علوم همچون گياه شناسي شيمي دارويي و زيست شناسي مولكولي مي باشد در سال هاي اخير نيز علوم نوين بين رشته اي همانند بيو انفورماتيك و كمو انفورماتيك نقش كليدي را در حل معماهاي پيچيده و روش نمودن نقاط مهم فرايند كشف دارو ايفا نموده اند. تنها 11% از تركيبات جديدي كه با روشهاي سنتي به عنوان كانديداهاي داروئي معرفي مي گردند به مرحله كاربرد كلينيكي راه مي يابند استفاده از روشهاي نوين كموانفورماتيك كمك به سزائي به فرايند كشف دارو انتخاب و ارائه كانديداهاي داروئي با آينده كلينيكي روشن مي نمايد. فرايند كشف دارو از منابع گياهي با انتخاب گياه دارويي هدف بر پايه هدف درماني مورد نظر توسط محققان آغاز مي گردد انتخاب گياه هدف به صورت سنتي نوعا بر پايه انتخاب گياهاني با خواص شناخته شده و اشاره شده در طب سنتي و مردمي 2- انتخاب گونه هاي گياهي كه تركيباتي با خواص دارويي مورد نظر از جنس هاي مشابه آنها استخراج شده است. 3- انتخاب انبوه و تصادفي گونه هاي گياهي از يك گروه خاص گياهي به منظور انجام آزمايشات غربالگري گسترده براي شناسايي تركيبات فعال و خواص دارويي مشترك در يك رده گياهي انجام مي پذيرد . البته در حال حاضر استفاده از روش هاي كموانفورماتيك همانند Chemical structure representation Data mining Analysis of data from analytical chemistry , Similarity and diversity search مي توانند ديدگاه هايي نوين را در فرايند انتخاب گياهان هدف با درصد موفقيت بالاتر ايجاد نمايند. مشابه يابي يكي از روشهاي كارا در زمينه كموانفورماتيك مي باشد كه ساختارهاي شيميايي مشابه با ساختار هدف SMILES شاخص اختصاصي ساختار هدف براي ارائه به ابزارهاي كامپيوتري مشابه يابي مي باشد را جستجو و ارائه مي نمايد. داده هاي حاصل از مشابه يابي را مي توان به عنوان كانديدهاي جديد دارويي كه خواصي مشابه با خواص تركيب اوليه در in silico براي آنها پيش بيني گشته براي تحقيقات تكميلي در in vitro , invivo استفاده نمود. در واقع استفاده از روشهاي كموانفورماتيك از جمله روش مشابه يابي مسيرهاي ميانبر را در شاه راه تحقيقات آزمايشگاهي به منظور دست يابي سريعتر و كم هزينه تر به اهداف آزماني مي گشايند. ما در اين اختراع با طراحي الگوريتم علمي انتخاب گياه ضمن كوتاه كردن مسير كشف دارو از منابع طبيعي شانس موفقيت نهايي و نيل به تركيبات زيست فعالت جديد با خواص مطلوب تر را در فرايند كشف دارو بالاتر برده ايم. در اين الگوريتم در ابتدا بر پايه جستجو در پايگاه هاي اطلاعاتي و تحقيقات پيشين يك بانك اطلاعاتي حاوي گياهان گزارش شده با خواص مورد نظر دارويي ساخته مي شود. در مرحله دوم تركيبات فعال موجود در اين گياهان با خواص مورد نظر استخراج شده و به عنوان داده هاي ورودي در اختيار دو سرور http://cactus.nci.nih.gov/ncidb2 با Tanimoto index x % و http://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/search/search.cgi با compounds , score>=x% قرار مي گردد تا عمل مشابه يابي بر پايه روش هاي كمواينفورماتيك صورت گيرد و تركيبات حاصل از مشابه يابي به عنوان داده هاي خروجي با خواص پيش بيني شده دارويي مطلوب در اختيار محققين قرار مي گيرد. در اين مرحله با جستجو در پايگاه ه هاي اطلاعاتي و تحقيقات پيشين گياهان تركيبات حاصل ازمشابه يابي به عنوان گياهان هدف در نظر گرفته مي شوند. البته اين گياهان هدف در ابتدا از دو فيلتر نوظهوري در يافته هاي تحقيقاتي گذشته و در دسترس بودن گذر مي كنند . در نهايت گياهان هدف به عنوان گياهان جديد با خواص مطلوب زيستي براي آزمايشات تكميلي در in vitro مورد استفاده قرار مي گيرند.

سرطان ناهنجاري چند عاملي مي باشد ناشي از تقسيم نامنظم و غير قابل كنترل سلولهاي موجود زنده اين ناهنجاري در ابتدا با ايجاد جهشهايي در سطح |نلهاي كنترل كننده تقسيم و تمايز در سلولهاي طبيعي آغاز شده و در نهايت با افزايش كمي و كيفي اين دست از جهشهاي مولكولي و عدم كاركرد صحيح سيستم ترميمي سلول يك سلول طبيعي به يك سلول سرطاني تبديل مي شود مكانيسم مولكولي تقسيم سلولي تمايز و آپوپتوز در سلولهاي طبيعي و سرطاني شده بسيار مشابه مي باشد با اين تفاوت كه مكانيسم هاي حاكم بر تنظيم تقسيم و آپوپتوز در سلولهاي سرطاني شده مختل گشته و اين امر منجر به تقسيم غير قابل كنترل سلولها و در نهايت ايجاد تومورهاي سرطاني مي گردد. از آنجاييكه سرطان يك بيماري پيچيده و نتيجه تقسيمات غير قابل كنترل سلولهاي نا به هنجار خودي مي باشد درمان آن و سركوب تومورهاي سرطاني مستلزم آسيب رساندن به ساير سلول هاي طبيعي مي باشد. اين عوارض ناخوشايند شيمي درماني به همراه پيدايش پديده نامطلوب مقاومت داروئي منجر به توجه ويژه و استفاده از راهكارهايي براي هدفمند نمودن رسانش دارو و دارو درماني تركيبي در محدوده شيمي درماني سرطان گشته است. مقاومت دارويي پديده اي نامطلوب و ممانعت كننده در جريان يك فرايند شيمي درماني موفق و ماثر مي باشد اين پديده ناشي از عدم پاسخدهي مطلوب و مقاومت سلولهاي سرطاني نسبت به طيف وسيعي از داروهاي ضد سرطان با خصوصيات فيزيوشيميايي گوناگون مي باشد. استفاده از دارو درماني تركيبي كه مشتمل بر استفاده هم زمان و هم راستا از تركيب چند داروي ضد سرطان با مكانيسم هاي عمل متفاوت مي باشد گامي ماثر است بر از ميان برداشتن پديده نامطلوب مقاومت داروئي. استفاده از گياهان درگستره درمان و پزشكي قدمتي باستاني و هزاران ساله دارد به عبارت ديگر دارو درماني براي اولين بار با گياه درماني آغاز گشته است. انتخاب گياه مناسب براي درمان بيماري هاي گوناگون مقدار و طريقه استفاده از اين گياهان به صورت عصاره خام دم شده پودر خشك و ضماد در آغاز به صورت شفاهي و با اختراع خط به صورت كتبي در طب سنتي و مردمي حفظ گشته و از نسلي به نسل بعد انتقال يافته اند. در همين راستا به كارگيري تركيبات طبيعي و مشتقات آنها به عنوان تركيبات ضد سرطان در فرايند شيمي درماني داراي تاريخچه اي غني مي باشد. ما براي اولين بار 5 گياه با توانايي سركوب پديده مقاومت دارويي را انتخاب و طي سه سفر جمع اوري از نقاط مختلف ايران جمع آوري نموديم . تمام اين گياهان هدف در ايران قابل دسترسي مي باشند و براي نخستين بار از نظر دارا بودن توانايي سركوبي پديده مقاومت داروئي مورد بررسي قرار گرفته اند. همچنين آزمايشات تكميلي براي بررسي ميزان اختصاصيت و زيست سازگاري عصاره گياهان هدف انجام گرديد. نتايج حاصل از آزمايشات in vitro و 5 گياه Musa sp , Marus sp و 3 گونه Arnebia sp با توانايي تشديدكنندگي خواص ضد سرطاني داروهاي ضد سرطام بر روي رده هاي سلولي سرطاني مقاوم به دارو را براي نخستين بار در دنيا گزارش نمودند.